Zelftoets over mitose stadia
Hieronder zie je twee platen van een lengtedoorsnede door een worteltje van de ui met veel delende cellen.
Opdrachten
Wijs in de linker plaat tenminste drie verschillende voorbeelden aan van elke van de volgende mitose stadia (inzoombaar tot op celniveau): profase, metafase, anafase en telofase. Om de juistheid van jouw antwoord te controleren kun je telkens dezelfde cel in het rechterplaatje terugzoeken. De kleur van de overlay geeft het stadium weer: profase = geel, metafase = oranje, anafase = groenig en telofase = paars. (Bedenk wel dat het delingsproces een continuum waarin overgangen zich tussen aparte fasen voordoen).
Als je ervanuit zou gaan dat deze doorsnede representatief is voor het delingsproces in uinenwortels, welk van bovenstaande stadia zou het kortste duren en waarom?
Zelftoets over meiosestadia
Opdracht
Herken de veschillende meiose stadia in onderstaande microscopische opnamen van pollen in ontwikkeling (Bron van beeldmateriaal: Filip Cnudde, Radboud Universiteit Nijmegen). Biologisch materiaal: fluorescerent DAPI kleuring van DNA in meiotische cellen van Petunia hybrida). Klik op de miniplaatjes om een zoom plaatje met het antwoord te krijgen. Meer details over wat er bij elk plaatje gebeurt is te vinden bij de aparte beschrijvingen van de stadia (zie menu linker kolom).
Zelftoets "Celcyclus: mitose en meiose"
Wanneer nieuwe studenten in Nijmegen Biologie komen studeren, lopen ze in de inleidende week een kennismakingsprogramma door. Eén van de onderdelen is een opfriscursus over Celcyclus: Mitose en Meiose. Catleen Menheere, tutor voor Biowetenschappen bij de FNWI, heeft naar aanleiding van deze website de volgende opdrachten samengesteld:
"Het is de bedoeling dat je de betekenis van de beschreven principes en vetgedrukte begrippen over de mitose, meiose, celcyclus en DNA die in de website Virtual Classroom Biologie staan begrijpt."
Ga naar het hoofdmenu celcyclus (als je een afgedrukte versie van deze pagina gebruikt, open de pagina "www.vcbio.science.ru.nI/virtuallessons/cellcycle" in een browser). In de linkerkolom van deze pagina staat een menu. Bekijk en lees de informatie vanaf "Celcyclus: Mitose en meiose" tot en met "Mitose vs meiose" en let dus op de vetgedrukte begrippen. Je treft soms links aan naar animaties, maar deze zijn slechts ter aanvulling en niet het hoofddoel van deze zelfstudieopdracht.
Om jouw kennis te toetsen kun je onderstaande vragen proberen te beantwoorden en de opdrachten maken. De antwoorden kun je terugvinden in de menuonderdelen van deze website.
1. Inleiding Celcyclus:
1a. Mitose en meiose spelen een zeer belangrijke rol in het leven van elk organisme. Leg uit welke rol mitose en welke rol meiose heeft in het leven van elk organisme?
1b. Wat gebeurt er tijdens de verschillende fasen (G1 tot en met M-fase) van de celcyclus?
2. DNA in pro-eukaryoten:
2a. Noem drie wezenlijk verschillen tussen prokaryoten en eukaryoten.
2b. Wat is het verschil in de manier waarop genetisch materiaal opgeslagen is in prokaryoten en eukaryoten?
3. DNA molecuul:
3a. Uit welke drie bouwstenen is een DNA-molecuul opgebouwd?
3b. Welke basen komen er voor in het DNA en hoe zijn ze in de dubbele helix tegenover elkaar gerangschikt?
4. Replicatie/Transcriptie/Translatie:
4a. Neem onderstaande tabel over (maar dan wel ruimer!) en vul ze in:
| | Replicatie | Transcriptie | Translatie |
| Beschrijving van het proces | | | |
| Waar in de cel? | | | |
| Gevormd produkt | | | |
4b. Wat is het verschil tussen replicatie, transcriptie en translatie? Vermeld erbij waar precies in de cel het proces zich afspeelt en wat er precies gevormd wordt.
4c. In welke fase vindt replicatie plaats tijdens de celcyclus?
5. Chromosomen/chromatiden :
5a. Hoe verandert de hoeveelheid DNA per cel tijdens de fasen van de celcyclus?
6. Mitose: functie/stadia :
6a. Benoem de verschillende fasen van de mitose en geef aan wat er in elke fase gebeurt.
6b. Geef aan in welke fase van de mitose de chromosomen gesplitst worden.
7.Meiose: functie/stadia:
7a. Benoem en beschrijf de verschillende fasen van de meiose.
7b. Wat is het wezenlijke verschil tussen meiose 1 en meiose 2?
7c. In welke fase van de meiose worden de chromosomen gescheiden en wanneer de chromatiden?
7c. Geef in een tekening duidelijk weer wat je onder crossing-over verstaat en schrijf erbij in welke fase van de celdeling dit plaatsvindt.
7d. In welke fase van de celdeling vindt crossing-over plaats?
7e. Wat is het verschil tussen haploïd en diploïd?
8. Gametenvorming/bevruchting:
8a. Wat is het verschil in gameetvorming tussen planten en dieren?
8b. Waar precies vindt bij hogere planten de meiose plaats die leidt tot gameetvorming (2 locaties aangeven).
8c. Geef een omschrijving van een gametofyt en een sporofyt.
9. Mitose vs meiose:
9a. Wat zijn de twee belangrijkste verschillen tussen mitose en meiose?
9b. Verdeel een pagina in twee kolommen: Teken in de eerste kolom in 8 plaatjes onder elkaar de stadia van de meiose en in de rechterkolom in 4 plaatjes onder elkaar de fasen van de mitose. Gebruik hiervoor een celkern waarvoor geldt 2n=4 (maak gebruik van twee verschillende kleuren om verschillen tussen de zusterchromatiden waar nodig aan te geven).
Bovenstaande opdrachten zijn bedoeld voor zelfstudie. De aankomende studenten krijgen een selectie uit deze vragen in een handleiding en hun antwoorden worden met de studentassistenten besproken.
Andere vragen voor zelfstudie
Celcyclus
1. Dit plaatje staat voor de verschillende fasen van de celcyclus, en het rode gebied 1 voor de S fase.
1a. Wat gebeurt er in de S fase?
1b. Bij welke letter of cijfer zou je anafase II plaatsen?
1c. En cytokinese?
1d. En de rustfase?
Antwoorden kunnen afgeleid worden uit: Inleiding Celcyclus
Prokaryoten en Eukaryoten
Hieronder staan een aantal beweringen over de manier waarop genetisch materiaal opgeslagen of omgezet wordt in prokaryoten en eukaryoten. Welke beweringen zijn juist en welke onjuist:
2a. De kernmembraan van prokaryoten bevat poriën: juist of onjuist?
2b. Er komen geen ribosomen voor in prokaryoten: juist of onjuist?
2c. Als het schetsje hiernaast een bacterium voorstelt, welke bewering past bij de hier getekende nucleoli? Juist of onjuist?
Antwoorden kunnen afgeleid worden uit: DNA in pro-eukaryoten
DNA molecuul:
3a. Suikergroepen behoren tot de hoofdbestanddelen van een DNA-molecuul. Juist of onjuist?
3b. Nucleotiden woren via nitraatgroepen met elkaar verbonden. Juist of onjuist?
3c.
4. Welke basen komen er voor in het DNA en hoe zijn ze in de dubbele helix tegenover elkaar gerangschikt?
Andere toetsen/samenvattingen over Mitose en Meiose
| Download documenten en links naar toetsen en handleidingen |
| Onderwerp | Document/link |
| Celcyclus: mitose en meiose (samenvatting van deze webpagina') |
Word document (860 KB) |
| DNA, chromosomen, transcriptie, translatie, replicatie (deze website) |
PDF document (420 KB) |
| Mitose (samenvatting van deze website) | PDF document (172 KB) |
| Meiose (samenvatting van deze website) | PDF document (1280 KB) |
| DNA en eiwitsynthese (Universiteit Utrecht; vergt Macromedia plug-ins) | Interactieve serie didactische toetsen |
| Celcyclus en mitose (Universiteit van Arizona) | Tutorial (in het Engels) |
| Celcyclus en mitose (Universiteit van Arizona) | Zelftest (in het Engels) |
| Celdeling (Universiteit van Cornell) | Zelftest (in het Engels) |
| Gametogenese en bevruchting: cel- en ontwikkelingsbiologie online | webpagina's |
| Microscopie-gebruik (Inleiding thema 1) | Word |
